Dicht bij de werkelijkheid.

‘Een meeslepend en intiem verhaal over liefde en overleven. Schrijnend en beklijvend, maar tegelijkertijd gevoelig, mooi en inspirerend. Iedereen zou dit boek moeten lezen, zeker nu. Ik kan dit boek niet vaak genoeg aanraden.’

Christy Lefteri, auteur van De bijenhouder van Aleppo

Uit Dochters van Kiev, achterflap

Schrijfster

Erin Litteken, de schrijfster van het boek Dochters van Kiev, studeerde geschiedenis en ontwikkelde een passie voor research. Die studie en passie komen goed van pas bij het schrijven van boeken waar een zeker stukje geschiedenis in verweven zit.

Haar overgrootmoeder was Oekraïens en woonde bij haar familie in toen de schrijfster zelf nog een kind was.

De verhalen van haar overgrootmoeder vormen een inspiratiebron voor haar boeken. De boeken zelf zijn niet auto-biografisch.

Het verhaal

Het boek brengt het verhaal van vier generaties vrouwen, verbonden door hun bloedband en Oekraïense roots. De focus ligt echter wel op de grootmoeder en de kleindochter. Zo krijgen we twee grote verhaallijnen in één boek.

Verhaallijn één speelt zich af in Oekraïne en start in 1929.

Grootmoeder Bobby groeit als jong meisje op in Oekraïne als Katya. Ze kent een onbezorgde jeugd, tot Stalin Oekraïne binnenvalt en langs steden en boerendorpjes trekt.

Wat eerst een gerucht is, wordt snel werkelijkheid: Stalin wil Oekraïne, de graanschuur van Europa, dwingen toe te treden tot het communistisch collectief. Boerderijen moeten hun eigendommen opgeven en zich gedwongen scharen achter het collectivisme.

Koelakken worden vermoord of gedeporteerd. Tegenhangers van het regime worden al snel bestempeld als koelak en koelbloedig koud gemaakt.

Familie, vrienden, buren, … verdwijnen of sterven één voor één.

Het land krijgt te maken met afschuwelijke hongersnood, de Holodomor.

Bobby blijkt een ontzettende bikkel en houdt stand te midden van al deze horror.

Ze slaagt er zelfs in liefde te vinden te midden van deze donkere tijden.

Voor verhaallijn twee bevinden we ons in het heden.

Cassie, de kleindochter van Bobby, woont in Amerika. Zij werd door een auto-ongeluk erg jong weduwe en probeert nu opnieuw iets van haar leven te maken samen met haar dochtertje Birdie.

Ze trekt in bij haar grootmoeder Bobby, die inmiddels ook in Amerika woont.

Nu ze samenwonen probeert Cassie de herinneringen van haar wegglippende grootmoeder vast te grijpen. Bobby wil echter niet over het verleden praten. Dat is te pijnlijk.

Bobby begint ook rare dingen te doen. Ze verstopt voedsel en schrijft in het Oekraïens op kleine briefjes waar alles ligt, ze praat over een zekere Alina en verlaat in het midden van de nacht het huis in verwarde toestand.

Cassie vindt haar grootmoeders dagboek en ontrafelt het schokkende verleden van haar grootmoeder met de hulp van Nick, een Oekraïense vriend van de familie.

Slaagt ze erin om het verleden volledig te ontrafelen?

Hoofdpersonage

Cassie is een jonge vrouw die een immens verdriet met zich meedraagt. Haar grote liefde is namelijk gestorven in een stom ongeluk. Na het ongeluk probeert ze door te gaan met leven en zo goed mogelijk voor haar dochtertje Birdie te zorgen.

Cassie is in wezen sterk, maar raakt toch moeilijk uit deze put van verdriet.

Wanneer ze bij haar grootmoeder gaat inwonen, lijkt ze zichzelf terug te vinden en krijgt ze haar leven weer op de rails.

Bobby is Cassie's grootmoeder. Vroeger was ze sterk, vasthoudend en zelfverzekerd. Tegenwoordig is ze een oude verwarde vrouw die nooit over haar verleden praat.

Beide verhaallijnen worden telkens afgewisseld.

Je krijgt als lezer al snel het vermoeden dat Katya uit verhaallijn één Bobby is en dat je haar woelige verleden mee beleeft.

Zo kom je, sneller dan Cassie zelf, meer te weten over haar familiegeschiedenis.

De levens van de hoofdpersonages vertonen heel wat gelijkenissen.

Ze kennen dan ook dezelfde rode draad: liefde, verlies en liefde ná verlies.

Zoals de schrijfster ook zelf zegt op pg 344. Beide personages geven niet op en staan, vroeg of laat, weer open voor een nieuwe liefde.

Die gelijkenis vind je ook terug tussen Bobby en haar achterkleindochter Birdie, Cassie’s dochter.

Bobby hult zich namelijk in stilzwijgen als het over haar verleden gaat. Birdie doet net hetzelfde. Na het ongeluk, waar haar vader het leven laat, besluit Birdie niet meer te praten. Pas vijftien maanden later praat ze opnieuw.

Mijn mening?

Het boek onthult een voor mij onbekend stukje geschiedenis.

We kennen allemaal de rol van Stalin in de Tweede Wereldoorlog, maar wat hieraan voorafging kwam niet voor in onze geschiedenisboeken op school.

Dit boek beschrijft deze pijnlijke zwarte bladzijde in de Oekraïense geschiedenis.

Er staan schrijnende oorlogssituaties in waarvan de haren op mijn armen recht komen te staan.

In de ‘Noot van de auteur’ geeft Erin Litteken nog enkele wetenswaardigheden mee over deze geschiedenis:

Het verhaal van grootmoeder Bobby begint erg luchtig, maar wordt algauw heel zwaar en beklijvend. De dingen die ze meemaakt tijdens haar jaren in Oekraïne grijpen naar de keel.

Het luchtige verhaal van Cassie, welk Bobby’s verhaal telkens onderbreekt, is nodig om als lezer even te bekomen van de gruwel.

Erin haalt ook enkele keren de kinderboeken van Dr. Seuss aan.

Hij is de schrijver van leuke kinderboekjes zoals De kat en de hoed en De Fnuiken. Zijn boekjes werden graag gelezen door mijn beginnende lezertjes thuis, omdat hij een nieuwe wereld schept met allerlei fantasiewezentjes en dat in rijmvorm!

Enkele boeken kwamen in 2021 echter onder vuur te staan wegens racistische inhoud.

Dat overkwam Dr. Seuss niet alleen. Ook andere auteurs worden wel eens onder de loep genomen. Ik schreef hierover in een vorig blogbericht over Roald Dahl.

Dochters van Kiev werd in 2022 uitgebracht bij uitgeverij Boldwood Books. De Nederlands vertaling gebeurde via HarperCollins Holland. Het boek telt 366 pagina’s.

Wat het boek extra bijzonder maakt is dat Erin Litteken tijdens het schrijven niet wist hoe akelig dicht ze bij de huidige situatie tussen Oekraïne en Rusland ging komen.

Daarom moet de wereld van nu dit boek lezen. Het is belangrijk dat mensen weten dat wat nu gebeurt een afschuwelijke voorgeschiedenis kent.

Dochters van Kiev, een verhaal waar de geschiedenis zich herhaalt in fictie

en werkelijkheid.

Wil je op dit blogbericht reageren?  Graag!  Laat iets achter bij opmerkingen.
Reageer je als gast?  Vergeet dan niet even je naam te vermelden. 

Terug naar CultuurGegluur